Η Κωνσταντίνα Φραγκιά Τσίβου, M.D., Ph.D, Παθολογοανατόμος και Πρόεδρος του Οργανισμού για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Μελανώματος «ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ», μίλησε στο Ygeia-Paidi για τη σωστή χρήση αντηλιακού στα παιδιά. Η σωστή επιλογή αντηλιακού και ο κατάλληλος τρόπος χρήσης περιλαμβάνονται στους Κανόνες Ηλιοπροστασίας για παιδιά και βρέφη.
Τι είδους αντηλιακή προστασία πρέπει να χρησιμοποιούν τα παιδιά;
Η επιλογή του αντηλιακού για παιδιά και για ενήλικες υπακούει στους ίδιους κανόνες. Καταρχάς πρέπει να ‘ταιριάζει’ στο δέρμα του παιδιού και να μην προκαλεί δερματικές αντιδράσεις. Ιδιαίτερα για παιδιά με ακμή, συνιστώνται αντηλιακά λεπτόρρευστης υφής ή σε μορφή gel, αφού τα παχύρευστα μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή.
Πρέπει να προστατεύει το παιδί από τις UVA και UVB ακτινοβολίες και να έχει αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης. Δεν συνιστάται η χρήση αντηλιακών που έχουν περισσέψει από τον προηγούμενο χρόνο γιατί μπορεί τα φίλτρα τους προστασίας από τις UV ακτινοβολίες να έχουν αλλοιωθεί.
Η επιλογή του ειδικού δείκτη προστασίας [SPF] του αντηλιακού θα πρέπει να γίνεται με βάση το φωτότυπο του παιδιού.
Πόσους βαθμούς προστασίας πρέπει να έχει το αντηλιακό σώματος για παιδιά/βρέφη και πόσο συχνά πρέπει να το ανανεώνουμε;
Η επιλογή του ειδικού δείκτη προστασίας [SPF] γίνεται με βάση το φωτότυπο του παιδιού, που τον καθορίζουν το χρώμα των μαλλιών, ματιών και δέρματός του, σε συνδυασμό με την ικανότητα του δέρματος να μαυρίζει ή να ‘καίγεται’ στον ήλιο.
Επισημαίνεται στο γονιό ότι ο δείκτης SPF αφορά στην προστασία του παιδιού τους μόνον από τη UVB ακτινοβολία. Για την UVA ακτινοβολία δεν έχει καθορισθεί ακόμα αξιόπιστος τρόπος βαθμοποίησης αντίστοιχου δείκτη προστασίας, ενώ έχει προταθεί μια 5βάθμια κλίμακα προστασίας εκφραζόμενη με αστερίσκους [από 1* έως 5 *] η οποία αναγράφεται σε ορισμένα αντηλιακά. Για παιδιά προτείνεται η χρήση αντηλιακών τουλάχιστον με 3 αστερίσκους.
Ο φωτότυπος του παιδιού καθορίζει το SPF του αντηλιακού. Αντηλιακό με δείκτη προστασίας 30 καλύπτει τους φωτότυπους 1 με κόκκινα μαλλιά, άσπρο δέρμα με φακίδες, γαλανά ή πράσινα μάτια, που καίγονται πάντα στον ήλιο, ενώ δεν μαυρίζουν ποτέ και τους φωτότυπους 2 με ξανθά μαλλιά, άσπρο δέρμα χωρίς φακίδες και γαλαζοπράσινα μάτια που καίγονται εύκολα στον ήλιο ενώ μαυρίζουν σπάνια. Αντηλιακό με SPF 25 ενδείκνυται για φωτότυπους 3 με καστανά μαλλιά και μάτια, με ανοιχτόχρωμο δέρμα, που το δέρμα τους καίγεται συχνά από τον ήλιο, έχοντας όμως την ικανότητα να μαυρίζει. Οι φωτότυποι 4 καλύπτονται με SPF 20. Έχουν μαύρα μαλλιά και μάτια και μαυρίζουν εύκολα ενώ καίγονται δύσκολα. Τέλος, οι φωτότυποι 5 με μαύρα μαλλιά και μάτια, σκουρόχρωμο δέρμα και οι φωτοτυποι 6 που εκτός των μαύρων μαλλιών και ματιών έχουν ιδιαίτερα μαύρο δέρμα σαν τον έβενο, συνιστάται να χρησιμοποιούν αντηλιακό με SPF 15.
Το αντηλιακό, θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλο το σώμα, 30 λεπτά προ της εξόδου του παιδιού από το σπίτι, για να πάει με την οικογένεια στη θάλασσα ή στο βουνό. Θα πρέπει να καλύπτει όλο το σώμα χωρίς υπερβολές στη χρησιμοποιούμενη ποσότητα. Η επίστρωση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 2 ώρες, ακόμα και σε προϊόντα που διαφημίζονται ως ‘αδιάβροχα’. Αν το παιδί βγαίνοντας από τη θάλασσα σκουπιστεί με πετσέτα ή ιδρώσει πολύ κατά τη διάρκεια του παιγνιδιού του ή αν χρησιμοποιεί αντηλιακό σε μορφή gel πχ στα πλαίσια δερματικής ακμής, η νέα επάλειψη με το αντηλιακό θα πρέπει να γίνει σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 2 ωρών.
Η χρήση ειδικού αντηλιακού χειλέων γίνεται από άτομα με φωτότυπο 1. Και σε αυτή την περίπτωση το αντηλιακό χρησιμοποιείται συχνότερα και γιαυτό έχει χαμηλότερο SPF από το αντηλιακό σώματος ή προσώπου του παιδιού.
Τι πρέπει να προσέχουμε στη σωστή χρήση αντηλιακού σώματος για τα παιδιά;
Η σωστή επιλογή του αντηλιακού και η αποφυγή της υπερβολής στη χρήση του, είτε με την υπερβολική είτε με την ελλιπή εφαρμογή του στο σώμα, αποτελούν βασική παράμετρο των κανόνων ηλιοπροστασίας,
Βασική προϋπόθεση για να γίνει χρήση του αντηλιακού, αποτελεί ή έκθεση του παιδιού στον ήλιο για χρόνο περισσότερο από 30 λεπτά της ώρας, ανεξάρτητα της εποχής του χρόνου, του φωτότυπου του παιδιού, ακόμα και σε συννεφιά.
Αντίθετα, αν το παιδί πρόκειται να παίξει ή περπατήσει κάτω από τον ήλιο για χρόνο λιγότερο από μισή ώρα, δεν πρέπει να χρησιμοποιήσει αντηλιακό. Αυτός ο χρόνος είναι απαραίτητος για τη δημιουργία προβιταμίνης D από το δέρμα του παιδιού, που στη συνέχεια θα μετατραπεί μέσα στο σώμα του σε Βιταμίνη D.
Υπάρχουν προβληματισμοί και αποτελεί σήμερα αντικείμενο επιστημονικών ερευνών για το κατά πόσο η καταγραφόμενη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υποβιταμίνωση D, σε χώρες με έντονη ηλιοφάνεια όπως η Ελλάδα, σχετίζεται με τη χρήση, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία, αντηλιακών με δείκτη προστασίας SPF μεγαλύτερο από εκείνον που απαιτεί ο φωτότυπος του παιδιού.
Από ποια ηλικία και μετά τα μωρά μπορούν να βάζουν αντηλιακό σώματος;
Η χρήση αντηλιακού στα μωρά συνιστάται μετά τον 6ο μήνα της ζωής τους. Μέχρι τότε το αμυντικό τους σύστημα δεν έχει οργανωθεί καλά και οποιαδήποτε ξένη ουσία μπορεί να προκαλέσει δερματική αντίδραση του σώματός τους. Επιπρόσθετα, μωρά αυτής της ηλικίας δεν πρέπει να εκτίθενται πολύ στον ήλιο και κατά συνέπεια δεν έχουν λόγο χρήσης αντηλιακού.
Κωνσταντίνα Φραγκιά – Τσίβου, M.D., Ph.D,
Ιατρός Παθολογοανατόμος, είναι Επιστημονική Διευθύντρια του Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου HistoBio Diagnosis [HBD] και Πρόεδρος του «ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ», Οργανισμού για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Μελανώματος.
Στοιχεία Επικοινωνίας: dfrangia@otenet.gr