Η ουρολοίμωξη στα παιδιά είναι ένα συχνό φαινόμενο και μας κάνει συχνά να επισκεπτόμαστε το γιατρό μας και το μικροβιολογικό εργαστήριο για εξέταση ούρων.
Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε για την ουρολοίμωξη; Μας απαντά και μας ενημερώνει ο Δρ. Σπυρίδων Γκούβαλης, Χειρουργός-Ουρολόγος-Παιδοουρολόγος.
Είναι επικίνδυνες οι παιδικές ουρολοιμώξεις ;
Ουρολοίμωξη αποκαλούμε τη φλεγμονή η οποία προκαλείται όταν εισέρχονται μικρόβια στην ουροδόχο κύστη. Όταν η λοίμωξη εντοπίζεται στην ουροδόχο κύστη ονομάζεται κυστίτιδα ενώ όταν εντοπίζεται στους νεφρούς την αποκαλούμε πυελονεφρίτιδα και αποτελεί σοβαρή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
Εκτιμάται ότι περίπου το 8% των κοριτσιών και το 2% των αγοριών θα παρουσιάσουν μία τουλάχιστον ουρολοίμωξη κατά την παιδική τους ηλικία. Και οφείλουμε να την αντιμετωπίσουμε άμεσα καθώς είναι πιθανό σε ποσοστό 17% να προκαλέσει μόνιμη νεφρική βλάβη.
Η ουρολοίμωξη μπορεί να εκδηλωθεί στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα ως οξεία κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα ή ασυμπτωματική βακτηριουρία ή στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα ως πυελίτιδα, οξεία πυελονεφρίτιδα κ.α Μπορεί η ουρολοίμωξη να είναι εμπύρετη ή απύρετη.
Πώς θα προστατεύσω το παιδί μου;
Θηλασμός. Μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά. Υπάρχει η εκτίμηση ότι οι ουδέτεροι ολιγοσακχαρίτες, όπως η λακτόζη, οι οποίοι βρίσκονται στο μητρικό γάλα αναστέλλουν την προσκόλληση των βακτηρίων στα ουροεπιθηλιακά κύτταρα, που βρίσκονται στο εσωτερικό τοίχωμα της κύστης.
Περιτομή. Τα αγόρια που έχουν υποβληθεί σε περιτομή εκτιμάται ότι διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν συμπτωματικές ουρολοιμώξεις. Αυτό, ωστόσο δεν σημαίνει ότι όλα τα αγόρια πρέπει να υποβάλλονται σε περιτομή αλλά κυρίως μικροί ασθενείς που εμφανίζουν αποφρακτική ουροπάθεια ή παιδιά που έχουν γεννηθεί με ανατομική ανωμαλία γιατί έχουν την προδιάθεση για την εμφάνιση ουρολοιμώξεων.
Δεν «κρατάμε» τα ούρα μας. Τα παιδιά συνήθως καθυστερούν να ουρήσουν διότι δεν επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τις σχολικές τουαλέτες. Πρέπει να τα διδάξουμε να ουρούν και να κενώνουν το έντερό τους, λαμβάνοντας τις κατάλληλες προφυλάξεις.
Αυστηρή υγιεινή της ουρογεννητικής περιοχής. Όχι στην αλόγιστη χρήση αντισηπτικών ουσιών γιατί διαταράσσουν τη φυσιολογική χλωρίδα της περιγεννητικής περιοχής.Το παιδί πρέπει να μάθει να σκουπίζεται με κατεύθυνση από τα γεννητικά όργανα προς τον πρωκτό και όχι αντίθετα. Τα κορίτσια πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά γιατί η ουρήθρα βρίσκεται κοντά στον πρωκτό. Το ντους είναι ασφαλέστερο από το μπάνιο στην μπανιέρα.
Πολλά υγρά. Το παιδί πρέπει να λαμβάνει καθημερινά – όλο τον χρόνο- τις ποσότητες υγρών που έχει ανάγκη ώστε ν’ αποβάλει τοξίνες και να είναι ενυδατωμένο.
Αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Αποτελεί ουσιαστικό προδιαθεσικό παράγοντα στην εμφάνιση αλλά και στις υποτροπές των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Πρέπει να αντιμετωπισθεί δραστικά και δια βίου.
Διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φρούτα. Συμβάλει στη σωστή λειτουργία του εντέρου και ενισχύει το ανοσοποιητικό.
Ναι σε βαμβακερά εσώρουχα. Εμποδίζουν την ανάπτυξη μικροβίων. Όχι σε στενά ρούχα γιατί κρατούν υγρασία και επιτρέπουν την ανάπτυξη μικροβίων.
Ασυμπτωματική βακτηριουρία
Η εμφάνιση κάποιου μικροβίου στην καλλιέργεια ούρων υγιών παιδιών χωρίς την συνοδεία συμπτωμάτων (πυρετού ή ενόχλησης κατά την ούρηση) ονομάζεται ασυμπτωματική βακτηριουρία η οποία εκτιμάται ότι δεν προκαλεί νεφρικές βλάβες. Ο γιατρός λαμβάνει λεπτομερές ιστορικό για τις συνθήκες ούρησης του μικρού ασθενή και ακολουθεί προσεκτική κλινική εξέταση, χωρίς να υπάρξει υποχρεωτικά σύσταση για ειδική θεραπεία. Η αντιβίωση καταστρέφει την φυσιολογική περιουρηθρική περιοχή και τη χλωρίδα του εντέρου και είναι πιθανόν να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ασυμπτωματικών ουρολοιμώξεων από λοιμογόνα στελέχη: αποφεύγουμε λοιπόν τη λήψη αντιβιοτικών εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο.
Ουρολοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν και οι παρασιτώσεις που προκαλούν ερεθισμό στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό. Αντιμετωπίζονται με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Άμεση αντιμετώπιση χρήζει και η γονοκοκκική νεογνική λοίμωξη, γνωστή και ως βλεννόρροια. Πρόκειται για σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα που μεταφέρεται από τη μητέρα στο νεογνό και συνήθως εκδηλώνεται στο βρέφος με επιπεφυκίτιδα. Η λοίμωξη μπορεί να προληφθεί με έλεγχο και θεραπεία της υποψήφιας μητέρας πριν τον τοκετό.
Δρ. Σπυρίδων Γκούβαλης
Χειρουργός – Ουρολόγος – Παιδοουρολόγος
Pingback: Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά - Υγεία & Παιδί